Herkomst 

Bruine ratten zijn de voorouders van tamme ratten (Rattus norvegicus domesticus) en komen oorspronkelijk uit Azië. Ze zijn door middel van scheepvaart rond 1728 voor het eerst in Europa gesignaleerd. De bevolking was niet blij met deze dieren en was er dan ook op uit om deze uit te roeien. Dit werd gedaan door honden te fokken, die in één beet de dieren konden doden. Na verloop van tijd wilden de boeren hun honden aan elkaar meten, waardoor de ‘pits’ ontstonden, waarin de honden konden laten zien in hoeveel tijd ze een bepaalde hoeveelheid ratten konden uitschakelen. Voor deze pits waren veel ratten nodig. Deze werden gevangen of gefokt. Als er ratten bij zaten met een afwijkende vachtkleur, werden deze apart gehouden en werd er verder mee gefokt. Deze ratten werden verkocht aan laboratoria of aan particulieren als huisdier. Zo ontstond de tamme rat. 

Gedrag en omgang 

Tamme ratten kunnen uitstekend als huis- of hobbydier gehouden worden, ook voor kinderen. Dan moet men er wel bij stil staan dat een kind nog niet de volledige verantwoordelijkheid voor het dier kan dragen. Een tamme rat wordt in principe al tam geboren en zal niet snel zomaar iemand bijten. Het is wel belangrijk dat het dier wanneer het nog jong is regelmatig opgepakt wordt. Wanneer een jonge tamme rat namelijk weinig opgepakt word zal het toch schuw worden. Hier kan ook op gelet worden bij de aanschaf. Wanneer een jonge rat namelijk piept of verstijft als het opgepakt word betekend dat, dat hij niet veel in de handen is geweest in zijn eerste weken. Tamme ratten zijn zeer sociale dieren en houden dus ook van de aandacht van de verzorger. Maar toch kan de verzorger nooit het gemis van een soortgenoot opvullen. Om deze reden kunnen beter meerdere ratten samen gehouden worden. De tamme rat heeft het gezelschap nodig om zijn, nog aanwezige, natuurlijke gedrag te kunnen vertonen. Twee of meerdere tamme ratten die samen leven zijn volgens bepaalde aanwijzingen ook gezonder dan alleen levende ratten. Deze dieren hebben meer kans om ouder te worden. 

Verzorging 

Met een juiste verzorging kunnen ratten soms wel zes jaar oud worden al ligt de gemiddelde leeftijd van tamme ratten op twee á drie jaar. Dit komt doordat de meeste ratten vroegtijdig sterven aan kanker, iets wat ze onder andere als erfenis hebben meegekregen uit hun laboratorium verleden. Tamme ratten hebben niet zoveel aan verzorging nodig. Afhankelijk van de grootte van het verblijf en het aantal dieren zal het verblijf ongeveer eens in de week schoon gemaakt moeten worden. Daarnaast kunnen de nagels soms wat lang worden waardoor het verstandig is deze af en toe te knippen, dit kan gewoon met een scherp nagelknippertje. Tot slot moeten de dieren natuurlijk iedere dag voorzien worden van vers drinkwater, en een volwaardige voeding. 

Huisvesting 

Bij de huisvesting van de tamme rat zijn de minimale maten van het verblijf vastgesteld op 80 x 40 x 60 cm (lxbxh), maar het is beter om het dier nog meer de ruimte te geven. Glas of plastiek zijn de meeste geschikte materialen om het verblijf van te maken. Dit omdat ze gemakkelijk schoon te maken en te desinfecteren zijn. Tevens moet het van sterk materiaal zijn, omdat ratten knagen. Indien er ook draadwerk verwerkt is mag dat niet te ruim zijn, omdat ze door kleine ruimtes heen kunnen glippen. Het deksel moet zeker van draadwerk zijn i.v.m. ventilatie, wat frisse lucht verschaft. Ook moet het deksel zo gesloten zijn, dat de intelligente tamme rat hem niet kan openen. Dit kan bijvoorbeeld door een slot. Als bodembedekking kan gekozen worden voor stofvrije houtkrullen, Beukensnipper of lijnzaadstro. Het dier moet zich kunnen terug trekken in bijvoorbeeld een slaaphok van hout of steen. Ook klimt de tamme rat graag, daarom kunnen er klimtoestellen in de kooi geplaatst worden. De tamme rat verveeld zich erg snel, dus moet er regelmatig nieuw speelgoed in het hok geplaatst worden. Hierbij moet er wel op gelet worden, dat het niet kapot geknaagd kan worden en niet schadelijk is voor de gezondheid. Ratten zijn echte gezelschapsdieren en daarom erg geschikt om dicht in de buurt van mensen te huisvesten. Tocht en de volle zon dienen vermeden te worden. Daarom mag het verblijf van een rat nooit op de vloer staan, maar een tafeltje als ondergrond hebben. 

Voeding 

Ratten zijn alleseters, maar het meest geschikte voer is volwaardig rattenvoer. Dit hebben ze dagelijks 10 tot 20 gram nodig, afhankelijk van hun behoefte en grootte. Zogende, drachtige en opgroeiende ratten hebben meer nodig. Ze mogen beslist geen voedsel krijgen dat voor menselijke consumptie is geproduceerd. Daarnaast mogen ze ook af en toe wat extra dierlijke eiwitten hebben zoals katten of hondenbrokjes. Andere aanvullingen op het ratten menu zijn diverse groenten en fruit, zoals appel, peer, banaan, andijvie, wortel en boerenkool. Tevens houden ratten van stukken gedroogde brood, yoghurt en andere gezonde hapjes. Water, 20 tot 30 ml per dag, moet altijd uit een drinkfles verstrekt worden, aangezien dat ratten een drinkbak kunnen omstoten en vervuilen. 

Voortplanting 

 Gemiddeld kan een vrouwelijke rat op een leeftijd van 4 maanden gedekt worden. Als ze ouder is dan een jaar, zal ze over haar vruchtbare periode heen zijn. De cyclus van het dier is vier tot vijf dagen. Dat houdt in dat het vrouw eens in de vier à vijf dagen dekking toestaat. Als de vrouwelijke rat apart leeft, kan haar bronst opgewekt worden door de aanwezigheid van een mannelijke rat. Wanneer de dekking plaats vindt kunnen ze het beste allebei op onbekend terrein geplaatst worden. Hierna moeten de dieren gescheiden gehuisvest worden. Dit heeft twee redenen. Ten eerste zal de man de vrouw weer proberen te dekken. Dit gaat er grof aan toe en heeft geen meerwaarde. Ten tweede zal de man tijdens de geboorte het vrouwtje direct weer bevruchten, wat ten koste zal gaan voor de net geboren jonge rittens. Deze liggen dan her en der door de kooi verspreid. De vrouw kan ze dan geen aandacht geven, omdat de man steeds achter haar aan zit. De vrouwelijke rat moet (toilet)papier worden aangeboden. Hier scheurt zij reepjes van en bouwt zo haar nest. Een tamme rat draagt gemiddeld 22 dagen en zal dan een nest werpen met twee tot zestien jongen. De jongen wegen bij de geboorte rond de vier gram. Ze worden naakt en volstrekt hulpeloos geboren, met de ogen nog gesloten. Deze openen na twee weken. Als de jongen vier tot vijf weken zijn kunnen de jongen van de moeder weg gehaald worden. 

Gezondheid 

Ook bij tamme ratten geld dat voorkomen simpelweg beter is dan genezen. Een gezonde rat kijkt helder uit de ogen en is actief. Een zieke rat zit veel in elkaar gedoken en zal zich zoveel mogelijk verstoppen. Een zieke rat kan herkend worden aan de ogen, anus, neus en ademhaling. De volgende aandoeningen kunnen bij tamme ratten voorkomen: 

Aandoeningen aan de luchtwegen 

De tamme rat kan last krijgen van verkoudheid of longontsteking. In de meeste gevallen ontstaan beide aandoeningen doordat de dieren op de tocht staan of doordat er stoffige bodembedekking wordt gebruikt. Beide aandoeningen zijn te herkennen aan een reutelende en proestende ademhaling, vochtige ogen en een lusteloos dier. Zodra deze symptomen zich aandoen kan men het beste naar de dierenarts om raad te vragen. 

Ziekten van het spijsverteringskanaal 

De tamme rat kan last hebben van diarree en van verstopping. Beide worden in de meeste gevallen veroorzaakt door verkeerde voeding maar kunnen bijtijds ook eenvoudig opgelost worden. Bij diarree kan het beste gekookte rijst of gewoon beschuit gegeven worden. Alleen als de klachten vrij ernstig zijn kan men het beste direct naar de dierenarts. Een verstopping herkent men aan dunne langwerpige keutels die vaak heel hard zijn. Het kan opgelost worden door de rat een pruim of perzik te geven en veel vrij rond te laten lopen. 

Aandoeningen aan de huid 

Er kunnen verschillende huidaandoeningen bij ratten voorkomen zoals eczeem, korstjes, kale plekken en haaruitval. Verkeerde voeding, hormonen, te weinig beweging en schimmels kunnen oorzaken zijn van de huidaandoeningen. Bij een vitamine B gebrek kan de ziekte Rattepellagra ontstaan waarbij de huid ontveld en gaat ontsteken. Voor deze en andere onbekende huidproblemen kan men het beste naar de dierenarts. 

Parasitaire aandoeningen 

Ratten kunnen veel last hebben van verschillende inwendige en uitwendige parasieten. Inwendige parasieten kunnen herkend worden door witte sliertjes in de ontlasting maar ook een vermagering en lusteloos worden van de rat. Deze parasieten kunnen goed behandeld worden met een ontwormkuur. Uitwendige parasieten zoals vlooien, luizen en mijten komen niet veel voor bij gezonde ratten. Er is echter één mijt, de graafmijt ofwel de schurftmijt, die ook bij gezonde ratten toeslaat en zeer besmettelijk is. Schurftmijt kan goed door de dierenarts behandeld worden. 

Tumoren 

Tamme ratten hebben over het algemeen veel last van tumoren. Een tumor kan gelukkig wel nog goed en kwaadaardig zijn. Wanneer een tumor kwaadaardig is heeft de rat kanker. De tumoren bevinden zich vaak onder de oksels of liezen en bij vrouwtjes bij de tepels. Een tumor kan alleen door de dierenarts behandeld of verwijderd worden.